Sprawozdanie z
przepływu środków pieniężnych składa się z trzech zasadniczych części:
- przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej
- przepływów pieniężnych z działalności inwestycyjnej
- przepływów pieniężnych z działalności finansowej.
W pierwszej części "operacyjnej" oblicza się wpływy gotówkowe netto wypracowane
przez firmę z podstawowej działalności. Najczęściej dokonuje się tego tzw. metodą
pośrednią, to znaczy wykorzystując dane z bilansu oraz rachunku zysków i strat.
Metoda ta polega na korygowaniu zysku netto o zmianę różnych pozycji bilansu
i rachunku zysków i strat w ciągu roku tak, aby dojść do rzeczywistego przepływu
gotówki z działalności operacyjnej. W pewnym uproszczeniu (z pominięciem niektórych
pozycji) wygląda to tak:
zysk netto +amortyzacja+/-
przyrost należności od odbiorców+/- przyrost zapasów+/- zmiana stanu zobowiązań
krótkoterminowych= środki pieniężne z działalności operacyjnej
Amortyzację dodaje
się do zysku netto, ponieważ jest to koszt niegotówkowy. Amortyzacja wpływa
na obniżenie zysku netto (w rachunku zysków i strat), jednak nie wiąże się z
wydatkiem gotówkowym. Aby więc dojść od zysku netto do przepływów gotówkowych,
musimy ją dodać. Przyrost należności od odbiorców oznacza, że część przychodów
ze sprzedaży nie została jeszcze przez odbiorców opłacona, a więc firma nie
otrzymała wpływu do kasy. Zysk netto jest jednak obliczany z uwzględnieniem
wszystkich przychodów - tych, które już wpłynęły i jeszcze nie opłaconych. Tak
więc, aby uwzględnić tylko wpłacone przychody musimy odjąć od zysku netto przyrost
należności. Odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku spadku stanu należności.
Analogicznie postępuje się w przypadku zapasów - wzrost ich stanu oznacza, że
część przychodów nie została zamieniona na wpływy do kasy lub też, że firma
nabyła materiały do produkcji, co również oznacza zmniejszenie stanu gotówki.
Wzrost stanu zapasów należy więc odjąć od zysku netto. Wzrost stanu zobowiązań
krótkoterminowych (z wyłączeniem kredytów i pożyczek) interpretuje się odwrotnie:
obrazują one koszty, które nie zostały jeszcze opłacone, dlatego kwotę przyrostu
dodaje się do zysku netto. W podobny sposób koryguje się zysk netto o inne pozycje,
których tutaj nie pokazujemy.
W części "przepływy
środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej" ujmuje się wpływy i wydatki
gotówkowe związane z nabyciem składników majątku trwałego (majątku rzeczowego,
wartości niematerialnych i prawnych oraz majątku finansowego) oraz papierów
wartościowych, jak również z tytułu udzielonych przez firmę pożyczek.
W części "przepływy
pieniężne z działalności finansowej" ujmuje się wszystkie wpływy i wydatki gotówkowe
związane z zapewnieniem finansowania: wpływy z emisji akcji, zaciągnięcie lub
spłatę kredytów bankowych oraz płatności dywidendy na rzecz akcjonariuszy.
Otrzymane przepływy
gotówkowe dodaje się (lub odejmuje) do stanu gotówki na początek okresu i w
ten sposób otrzymuje stan gotówki na zakończenie okresu.
|