Opcje walutowe przeznaczone są dla podmiotów narażonych na ryzyko związane ze zmianą kursu walutowego ze względu na posiadane zobowiązania i należności walutowe, w tym przede wszystkim dla eksporterów i importerów. Instrumenty te są skutecznym sposobem zabezpieczenia ryzyka kursowego. Działają one jak ubezpieczenie.
Walutowa transakcja opcyjna jest umową między nabywcą i sprzedawcą, w myśl której nabywca ma prawo - ale nie obowiązek - kupna lub sprzedaży w przyszłości określonej ilości waluty według z góry określonego kursu. O tym, czy dojdzie do realizacji opcji decyduje wyłącznie kupujący opcję. W zależności od tego jakie prawo nabywa kupujący rozróżniamy następujące rodzaje opcji: opcja call, która daje nabywcy prawo do zakupu danej kwoty waluty, oraz opcja put, która uprawnia kupującego opcję do sprzedaży określonej ilości waluty. Opcje call i put najczęściej wystawiane są standardowo na okresy od 1 miesiąca do 1 roku.
Nabywca opcji za uzyskane prawo musi zapłacić wystawcy opcji tzw. premię, której wysokość zależy od kilku czynników m. in.: kursu spot (rzeczywistego kursu obowiązującego w dniu zawierania transakcji), ceny wykonania opcji, zmienności kursów walutowych i długości życia opcji. Kupujący opcję jest zobowiązany do zapłacenia sprzedającemu (wystawcy) premii w terminie dwóch dni roboczych od daty zawarcia transakcji.
Dzięki swojej elastyczności opcje walutowe umożliwiają nie tylko zabezpieczenie się przed niekorzystnym ruchem kursów, ale również zrealizowanie zysku, w sytuacji, gdy zmiany na kasowym rynku walutowym w danym okresie są dla nabywcy korzystne. Dzięki zakupowi opcji walutowej, potencjalna strata kursowa dla nabywcy jest ograniczona co najwyżej do wysokości premii (ceny opcji). Natomiast w przypadku korzystnego ruchu kursu danej waluty obcej, opcja walutowa pozwala zrealizować zysk, którego wysokość dynamicznie rośnie wraz ze wzrostem korzystnej zmiany kursowej i teoretycznie jest nieograniczona. Opcje dają także możliwość spekulacji na zmianach kursów walut, o których szczególnej atrakcyjności stanowi występowanie efektu dźwigni. Angażując stosunkowo niewielką kwotę można teoretycznie osiągać nieograniczony zysk. Dla bardziej doświadczonych uczestników rynku opcje dają możliwość stosowania strategii polegających na równoczesnym kupnie i sprzedaży opcji i osiągania zysków arbitrażowych.
Według kryterium terminu realizacji rozróżniane są dwa podstawowe typy opcji - opcja typu amerykańskiego oraz opcja typu europejskiego. Banki w Polsce oferują najczęściej opcje typu europejskiego, które są realizowane przez kupującego jedynie w uzgodnionym terminie (w dniu realizacji opcji). W niektórych bankach istnieje możliwość zawarcia transakcji opcji amerykańskiej, w przypadku której rozliczenie, bądź dostawa mogą być dokonane w dowolnym dniu roboczym między datą zawarcia transakcji, a datą wykonania. Dodatkowo w ofercie banków znajdują się opcje egzotyczne. Przykładem może być lookback option dająca kupującemu prawo do kupna danej waluty po najniższym kursie w danym okresie (lub sprzedaży po najwyższym).
|